🌟 ISTIQAMAH (KONSISTEN) DALAM FAHAMAN WASATIYYAH AL-AZHAR
1. Maksud Istiqamah
Istiqamah berasal daripada perkataan Arab استقامة yang bermaksud teguh, tetap pendirian, dan konsisten dalam kebenaran. Dalam Islam, istiqamah merujuk kepada berdiri teguh di atas jalan yang lurus (sirat al-mustaqim) dalam keimanan, ibadah, akhlak dan perjuangan, walau apa pun cabaran yang dihadapi.
Dalam fahaman Wasatiyyah Al-Azhar, istiqamah dianggap sebagai salah satu tiang utama dalam membentuk peribadi Muslim yang sederhana, mantap dan seimbang.
2. Kepentingan Istiqamah dalam Islam
Firman Allah:
“Sesungguhnya orang-orang yang berkata: ‘Tuhan kami ialah Allah’, kemudian mereka beristiqamah, maka malaikat akan turun kepada mereka: ‘Jangan kamu takut dan jangan berdukacita…'”
(Surah Fussilat: 30)
Sabda Rasulullah SAW:
“Katakanlah: Aku beriman kepada Allah, kemudian istiqamahlah.”
(HR. Muslim)
3. Istiqamah Menurut Al-Azhar
Dalam konteks wasatiyyah, Al-Azhar menekankan bahawa istiqamah bukan sekadar bermakna “kekal”, tetapi:
| Aspek | Penjelasan |
|---|---|
| Konsisten dalam prinsip Islam | Tidak mudah terpengaruh dengan arus liberalisme atau ekstremisme. |
| Keseimbangan dalam amalan | Tidak terlalu keras, dan tidak pula sambil lewa dalam ibadah. |
| Terus berbuat baik tanpa henti | Sekalipun dalam perkara kecil, seperti akhlak dan sedekah. |
| Berpegang pada jalan pertengahan | Tidak berubah-ubah mengikut kepentingan peribadi atau tekanan sosial. |
4. Ciri-Ciri Istiqamah dalam Fahaman Wasatiyyah
✅ Berterusan dalam Amalan Kebaikan
-
Al-Azhar mengajar bahawa amalan yang sedikit tetapi berterusan lebih disukai Allah berbanding yang banyak tetapi terputus-putus.
✅ Teguh dalam Akidah & Prinsip
-
Istiqamah bermakna tidak goyah dalam aqidah, walaupun berada dalam suasana fitnah atau cabaran intelektual.
✅ Menghadapi Cabaran dengan Tenang
-
Seorang Muslim yang istiqamah tidak mudah putus asa, tidak cepat kecewa dan tidak mengikut hawa nafsu.
✅ Konsisten dalam Dakwah & Perjuangan
-
Ulama Al-Azhar menyampaikan dakwah Islam selama berabad-abad secara konsisten, sederhana dan penuh hikmah.
5. Aplikasi Istiqamah dalam Kehidupan Menurut Al-Azhar
| Bidang | Contoh Istiqamah |
|---|---|
| Ibadah | Terus solat berjemaah, membaca al-Qur’an, berzikir walaupun sibuk. |
| Akhlak | Sentiasa jujur, sabar, menjaga lidah, walau dalam tekanan. |
| Dakwah | Menyampaikan Islam dengan penuh kasih sayang secara berterusan. |
| Ilmu | Tidak berhenti menuntut ilmu dan mengajarkannya. |
| Komitmen Sosial | Terlibat dalam khidmat masyarakat dan kerja amal secara berterusan. |
6. Istiqamah dalam Menjaga Wasatiyyah
Fahaman wasatiyyah tidak boleh diamalkan secara sesekali atau bermusim. Ia memerlukan:
-
Disiplin dalaman (mujahadah): melawan hawa nafsu yang mengajak kepada sikap malas atau ekstrem.
-
Kesedaran berterusan (murāqabah): merasa diri sentiasa diperhatikan Allah.
-
Komitmen terhadap ilmu dan nilai Islam: tidak terikut arus pemikiran sesat atau terpengaruh dengan tekanan politik atau budaya.
7. Kesimpulan
Istiqamah dalam fahaman Wasatiyyah Al-Azhar adalah asas kepada:
-
Keseimbangan peribadi dan masyarakat
-
Keteguhan umat dalam menghadapi zaman moden
-
Keberkesanan dakwah dan pendidikan
-
Kemurnian ajaran Islam yang tidak terpesong oleh ekstremisme atau kelalaian
“Wasatiyyah tanpa istiqamah akan goyah, dan istiqamah tanpa wasatiyyah boleh menjadi keras.”
Maka, istiqamah dan wasatiyyah perlu berjalan seiring dalam membentuk umat Islam yang berprinsip, sederhana dan dihormati.
